Mensen associëren fysieke omgeving met bepaald gedrag. In een bibliotheek worden mensen stiller. Door in jouw ontwerp slim gebruik te maken van die associaties, stimuleer je gebruikers van een ruimte om bepaald gedrag te vertonen. Hoe dit werkt, lees je hieronder.

associaties helpen ons te overleven

Eén van de mechanismen die onze hersenen gebruiken om ‘de wereld’ te begrijpen, zijn associaties. Het sterkste voorbeeld hiervan zijn reflexen. Als er iets snel op mijn hoofd afkomt, duik ik automatisch weg. Ook werken deze associaties op ‘subtieler’ niveau. Als we in een bepaalde omgeving zijn, moeten we ons op die manier gedragen. Doordat deze associaties vaak automatisch en onbewust gaan, werken ze altijd, ook als het niet zou hoeven. Hier kun jij als interieur ontwerper gebruik van maken.

bibliotheek maakt mensen stiller

Laat me een voorbeeld geven uit psychologisch onderzoek. Als je in een bibliotheek bent, moet je stil zijn. Deze norm is erg sterk; je wordt er zelfs op aangesproken als je teveel herrie maakt. De associatie tussen omgeving (bibliotheek) en norm (dat je stil moet zijn), zorgt er automatisch voor dat mensen stiller worden als ze in een bibliotheek zijn.

psychologisch onderzoek

Henk Aarts en Ap Dijksterhuis (2003), twee Nederlandse psychologen, vroegen zich af of ze deze norm associatie tussen omgeving en gedrag konden gebruiken om mensen stiller te krijgen in een andere context. Je raad het waarschijnlijk al; plaatjes van een bibliotheek hadden een sterke associatie met stilte en zorgden ervoor dat proefpersonen ook echt stiller werden. Leuk zo een laboratorium onderzoek op psychologie studenten, maar werkt dit ook in de praktijk?

Dit heeft Novi Mores onderzocht door prints van een bibliotheek op te hangen in een stilte coupé. De conclusie van hun onderzoek is: “Reizigers spreken minder lang en minder vaak wanneer zij in een stiltecoupé zitten, waarin de afbeelding van de bibliotheek hangt.”

stilte ruimtes met bibliotheek associatie

Mocht je een ruimte stiller willen maken, bijvoorbeeld een ruimte waarin medewerkers zich moeten kunnen concentreren, dan kun je dus overwegen om de omgeving zo in te richten dat deze lijkt op een bibliotheek. Hierdoor gebruik je de automatische associatie die mensen maken tussen een bibliotheek en stil zijn. Er zijn ongetwijfeld nog meer associaties die nog niet onderzocht zijn, waarvan je als interieur ontwerper gebruik kunt maken.

methode om gebruik te maken van associaties

De methode die je kunt gebruiken werkt als volgt. Vraag je eerst af welk gedrag (of gedachte of gevoel) je wilt bevorderen. Bedenk vervolgens welke omgeving of onderdeel van een omgeving een sterke associatie heeft met dit gedrag. Test bij anderen of zij ook deze associatie hebben. Let op, met andere mensen bedoel ik niet je mede interieur ontwerpers, deze kijken vaak op dezelfde manier naar de wereld als jij. Het beste zijn de mensen die uiteindelijk jouw ontwerp moeten gebruiken.

Als zij dezelfde associatie hebben, dan heb je een aanwijzing dat je te maken hebt met een sterke associatie. Vraag je vervolgens af wat in de omgeving ervoor zorgt dat mensen deze identificeren als bijvoorbeeld ‘bibliotheek’. Deze elementen kun je dan terug laten komen in het ontwerp voor die ruimte, bijvoorbeeld met wandbekleding.

Andere voorbeelden van associaties zijn:
[list type=”1″]

• Rode kleding zorgt ervoor dat mensen als aantrekkelijker worden gevonden;
• Citroengeur zorgt ervoor dat mensen meer gaan opruimen;
• Een luxe inrichting van een restaurant zorgt ervoor dat het eten beter smaakt.